ŞEHZADE CAMİİ

"Mimar Sinan, yarım kubbe problemini ilk defa ele aldığı bu camide dört yarım kubbeli ideal bir merkezi yapı meydana getirip, Rönesans mimarlarının rüyasını gerçekleştirmiştir."

Kanuni Sultan Süleyman’ın genç yaşta ölen oğlu Şehzade Mehmet için yaptırdığı Şehzade Mehmet Camii İstanbul’un vefa bölgesinde - Şehzadebaşı Semtinde-  yer alıyor.

Şehzade Camii, haşmetli bir padişahın, büyük bir mimarın ve talihsiz bir şehzadenin öyküsünü anlatır bize...

-         Kanuni Sultan Süleyman’ın en kıymet verdiği ve kendisinden sonra padişah olmasını en çok istediği oğlu Şehzade Mehmet, genç yaşından itibaren hastalıklardan kurtulamaz. Kanuni Sultan Süleyman, ne zaman ki Şehzade Mehmet şifa bulsa, İstanbul´un meydanlarında şenlikler yaptırır, şehirde aç susuz tek bir insanın kalmaması için buyruklar verirmiş. Ancak şehzadenin hastalığı sürekli tekrar eder olmuş. Öyle ki, hastalık dönemlerinde Şehzade Mehmet yemeden içmeden kesilir, belindeki kılıcı bile taşıyamayacak kadar mecalsiz düşermiş.

      1543 yılında, henüz 22 yaşındayken tekrar yataklara düşer ve bir daha asla kalkamaz! Ölümü hakkında farklı görüşler mevcuttur. (bkz.)

Kanuni Sultan Süleyman’ın sekiz oğlundan Murad, Mahmut ve Abdullah ise küçük yaşlarda ölür. Şehzade Mehmet’in vefatından sonra padişah olması beklenen Şehzade Mustafa ise tahta göz diktiği gerekçesiyle Sultan tarafından boğdurulur.  Rivayete göre Kanuni, infaz sırasında orada bulunarak olayı izlemiş, öldürülmesinden sonra da başında yas tutmuş. Ve yaşadığı müddetçe, ölene kadar da Mustafa’nın pişmanlığıyla yaşamış.

Şehzadebaşı ya da Şehzade Mehmet Camii olarak da bilinen Şehzade Camisi, her ne kadar Şehzade Mehmet’e adanmışsa da, Kanuni Sultan Süleyman’ın Şehzade Mustafa için duyduğu pişmanlığın izlerini taşıdığı da söylenir!  -
 

Kanuni Sultan Süleyman, oğlu Şehzade Mehmet -Saruhan valisi iken- genç  yaşında 1543 yılında ölünce bu camiyi onun anısına yaptırmış.

Kanuni Sultan Süleyman’ın ve Osmanlı İmparatorluğu’nun en parlak devrinin büyük mimarı Mimar Sinan, Şehzade Camii ve külliyesini 1544-1548 tarihleri arasında dört yılda tamamlamış. Koca Sinan daha sonraları yaptığı bir değerlendirmede;  “ Şehzade Camii çıraklık, Süleymaniye Camii kalfalık, Edirne Selimiye Camii de ustalık eserimdir” demiş.

İşte Şehzade Camisi Mimar Sinan’ın mimari dehasındaki ana devirler olan bu üç abide eserin ilk basamağı oluyormuş efendim…

- Camiinin kubbesi 18,42 metredir ve 4 büyük yarım kubbeye yaslanır. Şadırvan avlusu 12 sütunda 16 kubbelidir. Camiinin ikişer şerefeli çift minaresi bulunur. İmaret ve medrese, tabhane, türbeler cami bahçesinde ve arka sokaktadır. Şehzade türbesinin içi rengarenk çinilerle kaplanmıştır. Ortadaki sandukada Şehzade Mehmed, sağında Şehzade Cihangir ve solunda Hümaşah Sultan yatmaktadır. Şehzade türbesinin sol tarafında Rüstem Paşa'nın türbesi bulunur. Diğer şehzade türbeleri ise Vefa tarafındadır. Dış avluda İbrahim Paşa ile Destari Mustafa Paşa'nın türbeleri vardır. -

       Rönesans’ın ustaları sanatta ve bilim de çığır açarken bizim büyük Ustamız Mimar Sinan’da  - Kanuni Sultan Süleyman’ın ve Osmanlı İmparatorluğu’nun en parlak devrinin mimarı - yaptığı şaheserleri ile Dünyanın en büyük yapı sanatçılarından biri olarak – iz bırakanlar - arasında tarihteki yerini alıyor…

Mimar Sinan'ın diğer eserleri gibi büyük ilgi gören camii, süslemeleriyle dikkat çekmektedir...

Tarihin izlerini sürerken; yürüdüğümüz yollarda, dağlarda, taşlarda, kitaplarda ve satır aralarında…  insan elinin dokunduğu ve yarattığı mucizevi güzelliklere de, akıl almaz çirkinliklere de tanık oluyoruz…

Yaratılan her canlıyı; dil, din, ırk, görüş ve mezhep ayrılığı demeden sevmek!
Sevmek kardeşçe birbirimizi, yaşamak beraberce huzur içinde!
Ve asıl kandilleri yakabilmek gönüllerde !.

Herkese 'Hayırlı Ramazanlar' dilerim...

Esin Bozdemir


* Şehzade Camii bilgi ve donanım için bkz

* KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN’IN OĞLU ŞEHZADE MEHMED’İN 1548 TARİHLİ VAKFİYESİ, HUDUDNAMESİ VE TÜRK SANATINDAKİ YERİ
* Şehzade Medresesi