Bir bit eniği var bu işte!.. YALAN (mim)

"Sürekli başkalarının duygularıyla ilgilenen insanlar son derece yıkıcı olabilir; çünkü kendilerinden çok şey saklamaktadırlar." (*)

Elbet yalan hakkında söylenecek çok şey var/dır! Bir defa yalan kendi içinde tezat olanı da barındırır. Ortada bir yalan varsa yalancı da vardır! başka kimler yoktur ki! yalana ve yalancıya arka çıkacak olan destekçiler vardır!..

sonra, bilerek ya da bilmeyerek o yalana ortak olanlar vardır!…  tabi ki birde hakiki gerçekler vardır!.. kısaca bu konunun yelpazesi çok geniş!

Hayatımızın hemen her evresinde görülebilen ya da tanık olabileceğimiz ve farklı farklı alanlarda değerlendirebilmenin mümkün olduğu bir konudur yalan… Ben bu mim konusunda fazlaca ahkam kesmiş olmayayım! dedim ve somut bir örnekle yalanı kendi penceremden değerlendirmek istedim…

Okuduğum bir kitapta bilge kişi diyor ki;

“bir defa, görülmedik şeylere insan nedense kolay inanır; sonra da, üzerlerinde konuşmaya, düşünmeye alışık olmadığımız için, bunlara kolay kolay karşı da koyamayız… Bu yüzden insan en az bildiği şeye en çok inanır. Bu yüzden bize masal okuyanlar çok rahat konuşurlar…”

Benim ise sizlere anlatacağım şey masal değil! Yaşanmış bir olay…

İlkokul yıllarımda anımsıyorum.. Sınıfımızda sıklıkla saç, tırnak bakımı, kılık kıyafet kontrolleri yapardı öğretmenimiz.. dişlerimizi nasıl fırçalayacağımızı, ellerimizi  hangi sıklıkla yıkamamız gerektiğini uzun uzun ve uygulamalı olarak anlatırdı… Genel bakım ve temizlik kontrolleriydi bunlar …

Bir de hiç unutmuyorum yine o yıllarda okullarda acayip bir bit salgını vardı!..  herkesin aklı giderdi söz konusu bit mevzusu açıldığında. Ne zaman ki bu konu açılsa tik gelmişçesine! hatır hatır kaşınır dururdu herkes J bu yüzden özellikle saç bakımı daha da bir önem taşırdı!.. 

“... ya bit bizim sınıfta da çıkarsa!”, “... peki ya bit benim başıma da gelirse!” diye diye..
bir korku, bir panik, bir endişe sarmıştı ki!… ' korkularımız dağları deldi!.. '
ve sonunda korkulan oldu! nihayet bir gün bizim sınıfımıza da o bit eniği geliverdi!.. ve bit söylentileri yılan gibi sınıfın orta yerine çöreklendi!

”şişşt, şişşt !! duydun mu bizim sınıfta bit varmış!!”, herkesin dilinde; “bit!” “bit varmış!”, “ bizim okulda da bit varmış!”  "Hem de bizim sınıfta duydun mu!”, “ peki ya bit kim de imiş!!” …

Birkaç gün içinde bit mevzusu tüm okula yayıldı!. Ama kimse bilmiyor bit kimde!.. kimler, bitlendi!.. herkes birbirine endişeyle ve panikle  ‘suçlu gibi’ bakıyor!!  yanaklar al al, pancar gibi kıp kızıl, korkudan tüm sınıf zırıl zırıl!.. herkesin ödü çatlıyor!..  bu belki çok doğal bir durum ama biz çocuk yaştayız! bunları ne anlayabilecek ne de kaldırabilecek bir durumda değiliz!.. hele ki ailelerimizin endişelerine bakınca belli ki pek öyle doğal/mış gibi de görülmeyen  bir durumla karşı karşıyayız!..

Sonra yine  bir gün sınıfta,  en arka sırada oturan Ahmet, hemen önündeki  sırada oturan arkadaşı Mehmet’ in ensesine dikmiş olduğu gözlerini, hayretle faltaşı gibi açarak ve elleriyle de saçlarını işaret ederek öyle yüksek sesle bağırarak!..  

“ bit varrrr! gördüm bit!!! bittt bu!!! bit varrrr!! “ demez mi! tabi ki aynı anda tüm sınıf Mehmet’  e dönmüş  hep bir ağızdan;

”a……!!, bittt!, bitliii ”, “bit-li Mehmet!”, “bitliii!, bitliii!..”

derken bir kargaşa bir gürültü içinde, ağlayarak sınıfı terk eden Mehmet’in ardından sesler, bağırışlar, gülüşmeler  ve şaşkınlıklar daha da arttı… sonra yerini büyük bir sessizliğe bıraktı!..  

Nihayetinde bit kimde imiş? Adeta; ‘zanlının/suçlunun’ da! bulunması ile sanki biraz da herkes derin bir nefes aldı!!! … ama dedikodular silsilesinin ardı kesilmedi hatta daha da yayılmaya başladı ki!.. şimdi de, “acaba sırada kim var!”  telaşı sardı her yanı, bir de ”ya bana da geçti ise bit!” … tedirginliği..

Mehmet birkaç hafta okula gelmedi, gelemedi utancından!.. oysa hep pırıl pırıl parlardı saçları.. elma elma yanakları vardı!.. öğretmenimiz dilinin döndüğünce herkesi uyarmaya ve aydınlatmaya çalıştı bit konusunda!.. hatta; “ bit yağlı, kirli saçlardan daha çok temiz ve bakımlı saçlara gelir!” bile dedi!.. ama okulda adı bitliye çıkmıştı bir kez  Mehmet’in..  Ailesi de, Mehmet’ de çok üzgündüler belli ki! herkes Mehmet’in karantinaya alındığı ve bu yüzden okula gelemediğini zannederken aslında o üzüntüsünden yatak döşek yatmaktaydı!.   Ailesi ardından okula şikayet duyurusunda bulunmaya ve oğullarında böyle bir şeyin olmadığını ikna etmeye çalıştı ise de kimseleri inandıramadı!.. oysa bit çıkmamıştı ama çıkadabilirdi! onlar en çok oğullarının hiç yok yere incinen duyguları için üzülmekteydiler!.. Bir kez adı çıkmıştı Mehmet’in bitliye…

Mehmet sınıfta yoktu ama bit mevzusu hala kapanmamıştı!.. yine bir gün sınıfta dersin ortasında, tesadüf o ki yine Ahmet’in yükselen sesi ve yanındaki arkadaşını göstererek;  

“Ayşe’de bit varrrr!!” … !!!.. söylemi ile ortalık toz duman oldu bir anda.. ve o hafta içinde birkaç öğrenci daha derken… sınıftaki bit söylentileri okulun her yanına yayıldı!..  bitli olduğunu zanneden öğrenciler, zır zır ağlamaktan, diğerleri de “ya ben de bitlenirsem! “ korkusu içinde pek bir zorlu günler yaşadık. Nihayet bu söylentilerin önüne geçilemeyeceğini düşünen okul idaresi sağlık elemanları aracılığı ile tüm sınıfı tek tek saç kontrolünden geçirdiler.

Ve bu kontrollerde ne olsa beğenirsiniz!  Ne Mehmet’te, ne Ayşe’de ne de diğer birkaç adı geçen öğrencinin hiç birinde bit yok muymuş! .. peki sınıfta hiç kimsede bit yok ise bu bitte nereden çıkmış?..boşu boşuna mı adı çıkmış o öğrencilerin? ve tüm sınıfın! şimdi sevinmeli mi üzülmeli mi!!  Şaşkın şaşkın bakınırken herkes birbirine  sonunda bir kişide bit bulunuyor!!!  kimde biliyor musunuz! İşte o hep;  “ şunda bit var!, bunda bit var!” diyen Ahmet’te çıkıyor bitler.. hem de ne bit!!!  öyle çokmuş ki bitler, yuva yapmışlar kafasında, çoğalmışlar, çoğalmışlar!!..  

Bu kadar bitlenmiş bir başın, nasıl bir başka başa sıçrayamamış olduğuna ise sağlıkçılar bile şaşırıp kalmışlar!.. kirpi gibi! öylesine gür ve kıvırcık olduğu için saçları anlaşılan o ki dışarıya çıkamamış bitler!…

Ahmet bir değil, birden fazla yalan söylemiş bir de ihanet etmişti arkadaşlarına, küçük düşürmüştü tüm sınıfın önünde her birini!.. bitli olduğu düşünülen arkadaşlarımızın yanlarına kimse sokulamamıştı uzunca bir süre! tabi ki sonrasında şikayetçi olan öğrenci velileri Ahmet’e disiplin cezası verilmesi için yönetime dilekçe vermişlerdi!.. Ahmet bir ay kadar okula gelememiş, kimselerin yüzüne bakamamıştı... o günden sonra hiç kimse bir daha sınıfta onun yanına oturmak istemedi!..  ve devamsızlıktan zaten Ahmet o yıl sınıfta kaldı! ama gerçekler ortaya çıkınca asıl kendi kendini cezalandırdı!.. çünkü çevresinde tek  bir arkadaşı bile kalmadı!..

Yalan işte böyle bir şey!.. bir süreliğine çevrenizdekileri kandırabilirsiniz!.. ve çevrenizdekileri de bu yalana ortak edebilirsiniz!.. ama doğrular er ya da geç mutlaka ortaya çıkar!..

Bu yüzden ağızdan çıkan her söz önemlidir! Olumlu şeyler kadar olumsuz olan, hele ki bir başkasının lehinde yada aleyhinde söylenilen sözler çok ama çok daha önemlidir!.. Ve kulağınıza gelen bu sözlerin ne kadar doğru ve ne kadar yanlış olduğunun ise hiçbir garantisi yoktur!.  Kısaca; ' duyduğun/uz her söze inanmayacaksın/ız..! hele ki insanları zedeleyecek düşüncelere asla ve asla bir başkasını da o yalana ortak etmeyeceksin/iz… !' diyebilir miyiz!!??..  “evet” çünkü hiç kimse hiç kimsenin gerçek niyetinin ne olduğunu bilemez!..

“Bana doğru gelen hiçbir şey yoktur ki yanlış gibi de gelmesin.” (**) 

Yalan! Neye göre yalandır! Peki ya o zaman doğru nedir!!

Orada bir değil bin kere düşünmek lazım!..
Bir bit yeniği var ise o işin içinde o bit bir gün gelir düşüverir önüne !!! 

ve....bu nahoş muhabbeti güzel bir şarkı ile noktalamak istiyorum..

Esin Bozdemir

Resim: 1x Alexandre Buisse
(*) May Sarton 'Tezatname' kitabından
(**) Monteigne/Denemeler