Atatürk Çiçeği ve Bilinmeyen Hikâyesi

Çiçeklerin her biri ayrı ayrı güzeldir, ancak bazı çiçekler vardır ki onlar daha bir özeldir. Hele ki bu çiçek bizim için çok değerli bir isme ithaf edilmiş ise. İşte bu çiçek ‘Atatürk Çiçeği’dir. Doğanın en güzel çiçeklerinden kabul edilen Ponsetya’nın çiçekleri birer harikadır. Etrafı yeşil yapraklarla çevrili ortada öbeklenmiş o kırmızı yaprakları biz her ne kadar göz yanılsaması ile ilk baktığımızda bitkinin çiçekleri olarak algılasak da, asıl çiçekleri kırmızı yaprakların arasında küçük küçük kendini gösteren sarı çiçeklerdir. Ayrıca ‘ATATÜRK ÇİÇEĞİ’ni özel günlerde eşe dosta armağan etmek bizim içinde bir ayrıcalıktır. 

Merak ettim, ‘acaba bu çiçeğin adı neden ‘Atatür Çiçeği’dir, mutlaka bir hikâyesi olmalıdır bu çiçeğin dedim ve ‘Atatürk Çiçeği’nin hikayesinin izini sürdüm.

Bu çiçeğin kökeni Orta Amerika ve özellikle Meksika’dır.  Sütleğenler familyasından bir bitkidir.   Botanik bilimi içindeki adı “Euophorbia pulcherrima” olarak bilinir. İngilizce ismi ise; bu bitkiyi 19.yy da Meksika’da tanıyarak Amerika Birleşik Devletleri’ne götüren bitki bilimci Joel Roberts Poinsett’e izafeten “Poinsettia” olmuştur. 

Bu bitki üzerinde ıslah çalışmaları yapan Chicago Vanderbit Üniversitesi Botanik Profesörü Kırk Landın, halen bildiğimiz türünü geliştirmiştir.  

Kimi yerde;  ‘Atatürk Çiçeği’ adını, Atatürk’ün çabalarıyla ülkemizde yetiştirilmeye başlanmasından dolayı almıştır denilse de, bu bilgi pek tatmin edici gelmedi bana. Atatürk konusunda derin araştırmalar yapmış olan araştırmacıların, belgelere dayalı olarak daha somut ve gerçekçi araştırmaları ile bu sorumun yanıtını bulmuş oldum.

Araştırmacı Yazar Prof. Dr. İlknur Güntürkün Kalıpçı’nın ‘İçimizden Biri ATATÜRK’ başlıklı yazısı baştan sona okunmaya değer.  ‘Atatürk Çiçeği’nin hikayesini Güntürkün Kalıpçı’nın kaleminden sizlerle paylaşıyorum; 

"28 Temmuz 1933 gününün Cumhuriyet gazetesinde bir haber okudum. İnanılmaz bir haberdi. Hani bir çiçek alıyoruz, kırmızı renkte, hediye götürüyoruz ve adına da 'ATATÜRK Çiçeği' diyoruz. O ATATÜRK çiçeğinin adını biz koyduk zannediyorduk ama bakın gazeteyi aynen okuyorum.  

Gazete haberi şu: 

"Chicago özel, geçenlerde Wanderbit Üniversitesi Profesörlerinden Doktor Kirk Landın laboratuarlarında muhtelif ameliyeler neticesinde kırmızı renkte yeni bir çiçek elde edilmiştir Profesör bu yeni çiçeğe isim ararken yanında duran ama Tarsus Kolejinde ATATÜRK'le tanışmış, ondaki tabiat bilgi ve ilgisine hayran olan bir diğer profesör bu çiçeğe ATATÜRK isminin verilmesini önermiştir. Ve bu öneri dünya nebatat dairesine iletilmiş ve ATATÜRK'ün yaptığı çalışmaların anlatıldığı toplantıda oy birliğiyle kabul edilmiştir." 

Yani dünyadaki her ülkede bu çiçek Gazi ATATÜRK adıyla üretiliyor ve satılıyor. Peki başka bir lider var mı diye araştırdım bir çiçeğe adını veren, başka hiçbir lider yok. 

Diyor ki Mustafa Kemal; "Çevre hareketi dışında eğer lider olacaksanız eğer lider olmaya kalkıştıysanız ki içinizde öğrenci arkadaşlar var, mutlaka sınıf başkanları vardır, eğer sınıf başkanı olacaksan bu bir liderliktir... Sınırın nedir? Sınıftır sınıfın içerisindeki tek bir tebeşir tanesi tek bir sıra tek arkadaşının problemiyle ilgilenemeyeceksen o liderliği kabul etmeyeceksin." 

Dünya tarihi bir sıfatı sadece Mustafa Kemal'e vermiştir. Başka dünyada hiçbir liderin alamadığı bir sıfattır bu! hangi sıfat dersiniz?  

Evet 'Başöğretmen' diyen var aranızda, hoşgörülü evet biliyorum hepsi gönlünüzden geçen sıfatları ATATÜRK'ün ama soruyorum sizlere bir insan doğumundan ölümüne kadar ya bir askerdir, ya bir devlet adamıdır, ya çevrecidir, ya tiyatrocudur, ya sanatçıdır, ya arkeologdur, bir şeydir. Ama bunların hepsi birden olabilen dünyadaki tek lider Mustafa Kemal ATATÜRK olduğu için dünya tarihinde "Kültür Antropoloğu" sıfatı verilebilen tek lider Mustafa Kemal'dir. (*) 

Atatürk Çiçeği olarak bilinen bitkiye, Hıristiyan dünyasında “Noel Yıldızı” adı da verilmiş ve özellikle Noel kutlamalarında kullanılması benimsenmiştir.   Nedeni ise şöyle izah edilmektedir; yıldız görünümlü yaprakları Hz. İsa’nın doğum yeri olan Bethlehem’in simgesi olan yıldıza benzetilmiş ve ‘Bethlehem Yıldızı’ olarak tanımlanmıştır.  Çiçeklerinin kırmızı rengi ise İsevi inancına göre çarmıha gerilerek öldürülen Hz. İsa’nın kanını temsil etmektedir diye kabul görmüş ve bir tür kutsanmıştır. 

Bütün bitkilerde olduğu gibi 'Atatürk Çiçeği' de bahar mevsiminde özellikle; Nisan ayı içerisinde bakımı yapılan ve çiçekleri renklenen bir bitkidir. Çiçekler ki içimize baharın coşkusu verir. İşte bu yüzden ben de sizleri bu bahar mevsiminde 'Atatürk Çiçeği' ile taçlandırmak istedim.

 'ATATÜRK ÇİÇEKLERİ' HEPİNİZE ARMAĞANIMDIR.

Ve bir kez daha ATATÜRK’e olan minnetimi, 
sevgimi haykırmak istiyorum tüm dünyaya!. 

IŞIĞIM, KIVANCIM, BİLİNCİM, HÜRRİYETİM, EBEDİ LİDERİM, BAŞKUMANDANIM, ATAM.! DÜNYA VAR OLDUKÇA SEN, HEP VAR OLACAKSIN!.  

DAİMA KALBİMİZDESİN! MİNNETTARIM.  

SENİ ÖZLEMLE VE SAYGIYLA ANIYORUM...

Esin Bozdemir

***

    Bu değerli araştırma yazısı için 
Araştırmacı Yazar Prof. Dr. İlknur Güntürkün Kalıpçı Hanım'a 
sonsuz teşekkürlerimle...

 Kaynak: (*) Araştırmacı Yazar Prof. Dr. İlknur Güntürkün Kalıpçı

Yazının tamamı bkz (PDF Dosyası)