İzler ve Yansımalar Anadolu yollarında

Bugüne kadar Anadolu'ya sayısız seyahatlerimiz oldu. Kimi zaman Doğu Ekspresi ile Anadolu coğrafyasını bir uçtan bir uca gezdik, kimi zaman da İstanbul'dan farklı şehirlere kara yoluyla gidip bu yolculuklarımızı çizdiğimiz rotalar üzerinden konaklamalı gerçekleştirerek daha önce hiç görmediğimiz şehirleri daha yakından gezip görme fırsatı elde ettik. Ayrıca Erzincan'dan Kars'a yine Doğu Ekpresi ile yolculuk yapmış akabinde Kars'ı gezmiştik. Tren camından bakarken gördüğümüz manzaralar aklımızdan hiç çıkmaz! Batı ve Doğu Karadeniz, Ege ve Akdeniz, Marmara'yı tamamına yakın gezsek dahi yine de görmek istediğimiz; Orta Anadolu'da, Güney ve Doğu Anadolu'da daha pek çok yer var.  Anadolu biter mi hiç! Ne yollar biter, ne de her yeri görmeye bir ömür yeter!

Pandemi herkesi olduğu gibi bizim de planlarımızı sekteye uğrattı. Yine de yeter ki sağlık olsun diyoruz! Öncelikle aşılarımızı olduk, az da olsa kafamız rahatladı ama bu demek değil ki tedbiri elden bıraktık! Hayır... ilk günkü kadar tedbirliyiz!. Ama kendi içimizde endişeye mahal verecek durumda da değiliz. Bu yüzden geçen yıl gerçekleştirmeyi planladığımız Anadolu gezimizi pandemi kuralları ölçüsünde bu yıl gerçekleştirmeye karar verdik ve Mayıs Ayı'nın ikinci haftası yine yeniden yollara koyulduk. Bu defa istikametimiz Türkiye'nin diğer ucunda yer alan ve haritaya baktığımızda ilkokul yıllarımızdan itibaren hafızalarımızda yer edinen, ülkemizin en büyük gölünün kıyısına yerleşmiş Urartu Uygarlığının başkenti Tuşpa, yani Van. İkinci durağımız ise eşimin çocukluk yurdu Erzincan. 

Yolumuz uzun olacaktı. Ama zaten bizim de acelemiz yoktu. Yollara çıkmak düşüncesi bile yüreğimizi pır pır etmeye yetiyordu. Uzun zamandır korona handikapı yüzünden dört duvar arasında sıkışıp kalan bünyelerimiz ve ruhumuz bu vesileyle feraha çıkacaktı. 

Önce rotamızı belirledik. İstanbul'dan Van'a değişik güzergahlardan gidebilmek mümkün. Biz D300 üzerinden gitmeye karar verdik. İstanbul, İzmit, Ankara, Aksaray/Kırşehir, Kayseri, Malatya, Bingöl, Muş Ovası kıyısından, Bitlis yolu...ve Van. Gönlümüz tarihi ve kültürüyle Anadolumuzun bu kadim şehirlerini sokak sokak gezmeği, efsanelere konu olan doğa harikası dağlarında, vadilerinde, ovalarında dolaşmayı,  tarihi antik çağlara uzanan asırlık taşlarına dokunmayı ve geleneksel hayatın içinde hâlâ özgün kimliğini sürdüren güzel insanların arasında olup onların hikâyelerini dinlemeyi çok istesek de içinde bulunduğumuz pandemi koşulları gereği bu defa Anadolumuzun kadim şehirlerinden sadece transit geçeceğiz.  

Hazırlıklarımızı tamamlıyoruz. Valizimize mümkün olduğunca az kıyafet koyup, buz çantamıza aparatif yiyecekleri, yollarda dinleyeceğimiz müzikleri, kameralarımızın şarzlarını...ve alınacak/yapılacak ıvır zıvır son kontrollerimizin hepsini tamam edip, mobil telefonumuza da komutumuzu verdikten sonra... artık hazırız!.

Sabah erkenden yola çıkıyoruz. İstanbul'da gün henüz yeni doğmuş, güneşin ışıltılı yüzü aracımızın camına dokunurken bizim de içimiz kıpır kıpır. Uzun zamandır beklemişiz bu anı! Heyecanlıyız :) trafik de sakin akıyorken bir an önce beton yığınlarıyla çevrili İstanbul sınırlarından çıkmak istiyoruz. İnsan doğanın bir parçası! Beton yığınları arasında nefes alamaz olduk adeta! ayaklarımız toprağa değmeği, gözlerimiz yeşillikleri görmeği, masmavi gökyüzünün derinliklerinde kaybolmayı ne çok özledik! 

İstanbul'u ardımızda bırakıp Anadoluya uçarcasına yelken açıyoruz! Ve bundan sonra söz fotoğrafların.

 'Cömert toprakların masalı Anadolu'

***

Ozanlar Diyarı Kırşehir'den yeşilken geçiyoruz.

Ve 'Bozkırın tezenesi' Neşat Erşat' sazıyla, nefesiyle eşlik ediyor bize. 

"Kimi engin kimi yüksek evlerinle
Kimi fakir kimi zingin beylerin ilen
Kazaların nahiyelerin köylerin ilen
Gönlümün içinde yerin kırşehir"*

*Şirin Kırşehir 

Kırşehir'in kıyısından geçerken nevigasyon bizi 
 küçük bir bulvara çıkarıyor. O bulvarda da
'Uğur Mumcu Basın Heykeli'nin önünden geçiyor,
 Uğur Mumcu'yu saygıyla anıyoruz. 

Kafası karışan nevigasyon bizi kısacık da olsa
Kırşehir sokaklarında dolaştırıyor. 
Rota yeniden oluşuyor ve yine otobandayız. 

Seyir halindeyken kadrajımıza ne hoş görüntüler giriyor. 

Sarı kızlar endamıyla, zerafetiyle salına salına yürüyor.

Fotoğraf çekmek bahanesiyle biz de küçük bir mola veriyoruz. 

Sıcaktan kavrulan ve su içmek içmek için hayratın başına gelen
ama hiç kimsenin önüne geçmeden sırasını bekleyen sarı kızları sevgiyle izliyoruz.

Hazır gölgelik bir ağaç altı bulmuşken biz de kumanyalarımızı
çıkarıp hafif bir şeyler atıştırıyor, soğuk ieçceklerimizle ferahlıyoruz. 
Ve tekrar yola devam...

Rotamız Kayseri

Kayseri'ye yaklaşmak üzereyiz,
 Erciyes Dağı tüm ihtişamıyla bizi karşılıyor.

Veeee sabah erkenden yola çıktığımız İstanbul'dan, 780 km lik yol kat ederek, yaklaşık 8 saat sonra Kayseri'ye ulaşıyoruz. Yol seyrimiz harika manzaralar eşliğinde çabuk geçiyor. Tabi sürücü koltuğunda oturan ben olmasam da, ben de 2. kaptan olarak sürücüme şarkılarımla, türkülerimle, muhabbetle eşlik ettim. Yer yer uyku çökse de üzerime pür dikkat yola hakimiyetimi sürdürdüm.  Biraz yol yorgunluğumuz var tabi ki. Bu yüzden  Kayseri'de bir gün konaklamalı kalacağız.

Yola çıkmadan önce belirlediğimiz, pandemi koşullarına uygun, karayoluna da yakın lokasyondaki otele eşyalarımızı bırakıp ayağımızın tozuyla şehir içinde küçük bir tur yapıyoruz. Çarşıları dolaşsak da pandemi dolayısıyla pek çok mağazayı kapalı görünce, şehir merkezinde açık bulduğumuz bir AVM'ye aylardan sonra ilk kez giriyoruz. Burada birkaç hediyelik eşya mağazasına bakıp, fazlaca oyalanmadan alışverişimizi yapıp çıkıyoruz. Genel olarak Kayseri'de halkın maske ve mesefe kurallarına uygun davranışı gözümüzden kaçmıyor. Kaldığımız otel de bu konuda oldukça özenli olunca içimize sinerek gönül rahatlığı içinde konaklıyoruz. Sabah otelde yaptığımız kahvaltının ardından yeniden yola koyuluyoruz. 

Kayseri'den sonra rotamız Malatya

Malatya yolumuz yeşillikler içinde bağ ve kayısı bahçeleri arasında geçiyor. Dağlarımız, ovalarımız, derelerimiz, göllerimiz, akarsularımızla... ne bereketli topraklarımız var. Gördükçe bereket fışkıran topraklarımızı, dışa bağımlılığımıza akıl sır erdiremiyorum!..  Bu topraklarda çiftçilik desteklenmeli,  toprağımız daha çok ekilip biçilmeli!. Kendimize yeteriz de artarız bile!.. diyerek iç geçiriyorum! 

Sonra yeniden başka alemlere dalıyorum. Zira manzaramız masal gibi!

Gürün 53 - Malatya 200 km

Pufidik pufidik pamuk tarlaları göğün her yerini kaplamış. 

Uçsuz bucaksız bir ufuk... ve maviliklere baktıkça
uçmak hissine kapıldığım, içimi ferahlatan bulutlar arasında!..

keyfim tamamdır ;) o anların tadını çıkarıyorum :)

şükür hep dilimde!

***

Ve... Sivas'ın ilçesi Gürün'den geçiyoruz. Gürün'de kaya oluşumları son derece ilginç. Otobandayız ve araç içinde ancak bu kadar görüntü alabiliyorum. Ama dikkatimi çeken bu göz göz oda görünümlü kayalıkları merak edip biraz araştırıyorum.

Bu mağara evleri M.Ö 2 bin'li yıllarda Hititler tarafından yapılmış, barınak, sığınak ve kale olarak kullanılmış. Hititlerden sonra da çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmış. Karşıdan objektifimize takılan bu mağara evleri tıpkı 4-5 katlı ilkel bir apartman görüntüsünü andırıyor. Mağaraların küçük odaları ise kısa bir zaman öncesine kadar yöre halkı tarafından yiyecek saklamak amacıyla soğuk hava deposu olarak kullanılmış. Define avcıları da boş durur mu hiç! onlar da  kaçak kazılar yaparak bu tarihi mağara evlerini harap etmiş. Temennimiz 4 bin yıllık yerleşimiyle, doğuyu batıya bağlayan yollarda önemli bir geçit üzerinde bulunan Gürün'ün, doğal ve tarihi güzelliklerinin korunarak bu bölgenin hak ettiği turizme kazandırılması olacaktır.  

Malatya, Darende

Malatya'nın '30 yapraklı gül şehri' Darende ilçesinin kıyısından geçiyoruz. Doğu Anadolu'nun batısında, Yukarı Fırat havzasının bir parçasını oluşturan bereketli ovası ve Tohma Nehri'nin aktığı Darende, muhteşem konumuyla sanki bize; "ama böyle transit geçmek olmaz ki!" diyor.  

7 bin yıllık tarihiyle ipek yolu üzerinde olan Darende, Malatya’nın güzel bir ilçesi. Ona Malatya’nın giriş kapısı da diyorlar.  İlginç kaya oluşumlarıyla çevrili olan Darende köklü tarihi ve doğasıyla özel olarak gezilip görülecek yerlerden. Bu defa transit geçiyor ama aklımızın bir köşesine Darende'yi yazıyoruz. 

Tabi kayısının vatanı Malatya'dan kayısı almadan geçmek olmazdı!. Ne de olsa kayısı her derde deva!. Nereden alalım?! derken, tam da yerine denk geliyoruz. Rengârenk ürünleriyle iştahımızı kabartan 'Deniz Kayısı Büfesi'nde küfemizi iyice dolduruyoruz. Sağolsun Ali Bey ve oğlu İsmail Deniz bey, mahsulü bol, gönlü de zengin. Yaptıkları ikramlar yanında bir de yolluk paketi hazırlıyorlar bize.  Güler yüzüyle paketi uzatırken; "mişmişler de benden" diyor Ali Bey. Ve ikramın yanında bir de 'mişmiş'in öyküsünü dinliyoruz kendisinden.

Malatyalılar'ın kayısıya 'mişmiş' dediklerini biliyorduk ama neden 'mişmiş' demişler onu da bu vesileyle öğreniyoruz. 

Kayısının ömrü en çok 20-25 yıldır. Dikildikten dört beş yıl sonra meyvesini verir. En verimli yılı da dikildikten 10-12 yıl sonrası olur. Don ve dolu en korktuğumuzdur. Çok hassastır iyi bakılmaz, iklimden de zarar görürse kayısı ağacı küser, meyve vermez olur. Narindir kayısımız! "Dikilecekmiş, büyüyecekmiş, meyva verecekmiş, soğuk vurmayacakmış, dolu vurmayacakmış da, elimiz para görecekmiş... Mişmiş de! mişmiş!..." :))

Bu yüzden Malatyalı, oğluna yada kızına yapacağı düğün, ev-otomobil almak için daldaki kayısının sararmasını bekler.  İşlerini nasıl, ne zaman yoluna koyacağı sorulduğunda da "mişmiş tutarsa!" dermiş. Hem ikramlara hem de bu hoş sohbete çok teşekkür ediyor, karşılıklı iyi dileklerde bulunarak yeniden yola koyuluyoruz.  

 

Dilimizde, damağımızda hep 'mişmiş' :))

Hediyeliklerimiz ve yollarda yemelik 'mişmiş'lerimiz ve iştah kabartan bir dolu organik lezzetle Malatya sonrası yolculuğumuz pek tatlı geçiyor :)  zira kan şekerimiz düşmüştü, Malatya kayısıları ile kendimize geliyoruz. Kayısılar hem irice, hem de öyle lezzetliydi ki! Tek bir kayısı bile tatlı ihtiyacını gidermeye yetiyor! 

Şimdi şu satırları yazarken ben, kahvemin yanında bir tane mişmiş tüketmekteyim. :) Stoklarımızı tüketince de gönül rahatlığı ile siparişimizi vereceğim. 

Ve..Malatya şehrinden geçiyoruz.

Malatya'nın sembolü kayısı heykeli alt geçitten geçerken kadrajımıza giriyor. Şehrin girişi oldukça güzel, caddeler geniş, bulvarlar çiçeklendirilmiş. Hemen her yerde görmeye alışık olduğumuz alışveriş mağazaları ve mimarisiyle benzer tarzdaki çok yüksel olmayan dört-beş katlı evleriyle ilk izlenimimiz pozitif oluyor. Ne yazık ki bu güzelim şehirden de transit geçiyoruz. Temennimiz pandemiden sonra bu coğrafyayı daha teferruatlı gezmek olacak.  

Kömürhan Köprüsü
(660 m)

Elazığ - Malatya kara yolundan ilerlerken Karakaya Baraj Gölü üzerinde olan ve Fırat Nehri geçişini sağlayan Kömürhan Köprüsü’nden ve  bağlantı tünelinden geçiyoruz. Geçerken de dilimizde "Kömürhan Köprüsü Harput'a bakar" türküsü... (Fırat türküsü) 

Köprü bu yıl (Ocak 2021’de) hizmete girmiş. Yeni yollar, yeni köprü ve tüneller... yoculuğumuzu konforlu kılıyor. 

Elazığ'ın kıyısından geçiyoruz. 

Bingöl'e yaklaşırken coğrafya da değişiyor. 

***

Kurbanlıklar gidiyor !

Ve...bal diyarı 'Bingöl'den geçiyoruz.
Sırtını dağlara dayamış Bingöl. Şehrin girişi geniş caddesiyle,
 alçak yapılarıyla temiz ve ferah.

Sarı kızlar otobana yayılmış, salına salına geliyor!
 sanki bize 'yollar bizimdir!' diyor :))

Biz de 'kimine hay hay! kimine bay bay!' diyoruz:)

Bingöl'ün verimli arıları iş başında :)) 

Manzaramızsa harika!
 her birini tuvallerime yansıtmak için hafızama nakşediyorum :)
ama yetmez, objektifimize de kaydediyorum! 
yeter ki ömrümüz çok, sağlığımız yerinde olsun...🙏

***

Bingöl'ün tarihi ilçesi Solhan'dan geçiyoruz. 

Ve....
Muş Ovası

kartpostallık görüntüler
ne yana bakacağımızı bilemiyoruz...

Muş Ovası üzerindeki şirin köyler :)

ne büyük bir sürü!

Muş

Nehrin üzerinden geçerken
güneş de son huzmelerini usulca bırakıyor ...

Sol şeritten Erciş - Ağrı Bitlis istikametine doğru ilerliyoruz.

 Artık Van Gölü kıyılarındayız ve...
Van'a doğru yol alıyoruz.

Van Gölü Türkiye'nin ve dünyanın en büyük sodalı gölü.
Ona 'göl' demek hafif kalır. İçindeki adalarıyla,
 dantel gibi koylarıyla O, basbayı 'yüksek bir deniz' :) 

Tatvan'dan Gevaş ve Edremit kıyı şeridinden ilerlerken
 hava da bir hayli kararıyor.

Sabırsızlıkla kavuşmayı beklediğimiz
canlarımızla buluşmaya az kaldı... 

 Doğu Ekspresi ile Anadolu Manzaları
 Doğu Karadeniz Gezisi 
Doğu Ekspresi ile Erzincan Kemah'tan Kars'a
Batı Karadeniz Gezisi